30 Mart 2023 Perşembe

Bir Freeman Klasiği: Ekspres Kasa

Him: — ...Yönetmen o kadar genç ki; daha doğmadı bile.
Ne olursa olsun, bu bizim anlaşmamız. Yaşıyoruz...
Scarlet: — Yaşıyoruz...
Him: — Çalışıyoruz...
Scarlet: — Çalışıyoruz...
Him: — Daha yeni başlıyoruz...
Scarlet: — Daha yeni başlıyoruz...
Him: — Birbirimizi bir daha asla görmeyeceğiz!
Scarlet: — Asla!












24 Mart 2023 Cuma

André Gide'den "Tohum Ölmezse"

André Gide'den "Tohum Ölmezse" adlı eseri


"...Tanrı'nın kenti, çok uzaklarda, kusursuz bir inci gibi görünür. O kadar harikadır ki, bir çocuk, bir yaz gününde oraya ulaşabilirmiş gibi görünür. Bir çocuk ulaşabilir gerçekten de. Ama ben ve benim gibiler için durum bambaşkadır..." -De Profundis, s.108, Oscar Wilde

Düşüncelerimi açıklamaya başlamadan önce André Gide'nin yakın dostu da olan Oscar Wilde'ın bir alıntısını girizgahta yer vermek yerinde olacaktır. Ardından "Tohum Ölmezse" eserinden birkaç alıntıyı okuyacak olanların dikkatine sunmak üzere aşağı da eserden naklediyorum: 

- Allegrolar için bir şey diyemem ama ağır tempolarda Rubinstein'a bedelim. -s.72 

- Fikir olmadan sabır bir hiçtir. - s.78 

- ..; gümüş pırıltılı bir ıhlamurun gölgesinde... "karanlık yol"; diğer akşamlar... sonu gelmeyen bir roman... -s.89 

- "Acele etmeyelim, ecele gitmeyelim" -s.195 

- ...Yazdığım şey savunmam değil, kendi hikâyem. -s.291 

- ...anlayabilmek için bu ülkede yaşamış olmak lazım... -s.304 

- ...Annemin, bazen ondan nefret etmeme yol açan ve sinirlerimi allak bullak eden bir beni sevme tarzı vardı... -s.341 

Eserin muhteviyatına gelince; André Gide, yaşamını aile özelinden alıp, annesinin ölümüne ve nişanlısı Emmanuéle ile (annesinin ölümünden sonra) nişanlanmasına kadar bütün samimiyle anlatıyor. 

Oscar Wilde ve onun hayatını mahveden, "Bosie" lakaplı sevgilisi, Lord Alfred B.Douglas ile Cezayir'de yaşadıkları bel altı cinselliklerini üstü kapalı da olsa eserin ortalarından itibaren yer vererek kendisini ifşa ediyor. İç dünyasında yaşadığı gelgitler, cinsel eğilimindeki değişimin köklerine duygusal açıdan da ayrıntılı yer vererek, çocukluk hayatındaki okul hayatına dair ayrıntılarla başladığı eseri içini dökerek tamamlıyor. 

Açıkçası 1947 Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen, "Dar Kapı", "Pastoral Senfoni" ve "Kalpazanlar" eseri ile tanınan çağdaş Fransız Edebiyatı'nın kurucularından Gide'nin samimiyeti beni daha çok alakadar etti. Çünkü; yapmacık, kendini yaşadıklarının arkasına sığınmak için birtakım gölgeler arkasına saklamak yerine bir insanın yaptığı şeylerin arkasında durması gerektiğinin ispatı olacak şekilde açık yüreklilikle izah etmiş. 

Her zaman dediğim gibi okuyup okumamak tamamen sizin kendi keyfiyetinize kalmış. İyi okumalar.